I. Programy liturgii 

WIELKI CZWARTEK

 

— Komentarz wstępny [1]

— Wejście asysty

— Okadzenie ołtarza

I. OBRZĘDY WSTĘPNE

— „CHWAŁA NA WYSOKOŚCI BOGU” (dzwonki)

II. LITURGIA SŁOWA

— komentarz [2]

1. I czytanie (Wj 12, 1-8. 11-14)

2. psalm

— komentarz [3]

3. II czytanie (1 Kor 11, 23-26)

— komentarz [4]

4. „Chwała Tobie...” (zasypanie kadzidła i przejście do ambonki)

5. EWANGELIA (J 13, 1-15)

6. Homilia

7. Modlitwa Powszechna (nie ma „Wierzę...”)

III. LITURGIA EUCHARYSTYCZNA

a) przygotowanie darów (ceremoniarze i mininistranci  ołtarza)

b) okadzenie i lavabo

1. KOMUNIA ŚWIĘTA

— komentarz [5] (po Panie nie jestem godzien...)

Po Komunii ‑ przyniesienie wszystkich puszek na ołtarz

Procesja do kaplicy przechowania

2. MODLITWA PO KOMUNII

— komentarz [6]

Ustawienie się asysty przed wyjściem do zakrystii

Ustawienie kapłanów

Okadzenie Najświętszego Sakramentu

Przeniesienie Najświętszego Sakramentu do kaplicy adoracji (śpiew)

Okadzenie („Przed tak Wielkim...”)

Powrót do zakrystii

 WIELKI PIĄTEK

 — Komentarz przed rozpoczęciem liturgii [1]

Wejście asysty (przed ołtarzem ukłon i ustawienie)

Kapłan pada na twarz ‑ asysta klęka

Zajęcie swoich miejsc w prezbiterium

1. Kolekta

I. LITURGIA SŁOWA

— komentarz [2]

1. I czytanie (Iz 52, 13-53, 12)

2. psalm

— komentarz [3]

3. II czytanie (Hbr 4, 14-16; 5, 7-9)

— komentarz [4]

4. „Chwała Tobie...”

5. Męka Pańska (J 18, 1-19, 42)

6. Homilia

— komentarz [5]

7. Uroczysta Modlitwa Powszechna

— komentarz [6]

8. Adoracja Krzyża

kapłan, diakon, ministranci światła idą po krzyż

procesyjne (3‑etapowe) wniesienie krzyża z odsłonięciem

ostatni etap odsłonięcia w prezbiterium

ustawienie asysty „na kościele”

ucałowanie: celebrans, kapłani, asysta, wierni

przeniesienie krzyża przed tabernakulum

— komentarz w czasie przygotowań do Komunii św. [6/7]

III. KOMUNIA ŚWIĘTA

1. nakrycie ołtarza (obrus, mszał, korporał)

2. przyniesienie puszek z Najświętszego Sakramentu z ciemnicy

3. „Ojcze nasz...” itd.

— komentarz [7]

udzielenie Komunii św. asyście i wiernym

(po Komunii świętej)

4. przeniesienie puszek z Najświętszym  Sakramentem do GROBU

(przykrycie puszek, świece, monstrancja, welon)

5. Modlitwa po Komunii

— komentarz [8]

6. Procesja do Grobu Pańskiego

porządkowi robią odpowiednie przejścia

Diakon przynosi Melchizedeka

Asysta ustawia się na środku kościoła i klęka

Wystawienie i przykrycie monstrancji welonem

Przejście do Grobu Pańskiego

Okadzenie i modlitwa

Powrót do zakrystii

 

Wigilia paschalna

 

I. Liturgia światła

1. Diakon przenosi monstrancję z grobu na ołtarz i chowa Pana Jezusa do tabernakulum (pomagają: ministranci światła, ceremoniarz)

2. Komentarz przed rozpoczęciem liturgii [1]

3. Wygaszenie świateł (porządkowy)

4. Procesja przez kościół (przyklęknięcie na środku kość.)

KOLEJNOŚĆ: kadzidło, ministrant paschału, ministrant wody, ministranci ołtarza, lektor i psałterzysta, celebrans

5. Zajęcie swoich miejsc i rozpoczęcie obrzędu

a) poświęcenie ognia

b) żłobienie na paschale (paschał trzyma ministrant)

c) zapalenie paschału

d) zasypanie kadzidła

e) przekazanie paschału diakonowi

6. Procesja do kościoła: kadzidło, paschał, celebrans, kapłani, asysta

„ŚWIATŁO CHRYSTUSA”: 1 ‑  u  wejścia  do  kościoła,  2    na środku, 3 ‑ na stopniu prezbiterium

7. Zapalenie  światła w kościele (porządkowy)

8. Diakon stawia paschał i wszyscy idą na swoje miejsca

9. Komentarz [2]

10. Zasypanie kadzidła, okadzenie paschału i księgi

11. ORĘDZIE PASCHALNE

12. Powrót diakona na swoje miejsce

‑ KOMENTARZ [2/3]

II. Liturgia słowa

1. zachęta kapłana

2. komentarz [3]

3. I czytanie (Rdz 1,1.26‑31) psalm, modlitwa kapłana

4. komentarz [4]

5. II czytanie (Wj 14,15‑15,1) psalm, modlitwa kapłana

6. komentarz [5]

7. III czytanie (Iz 55,1‑11) psalm, modlitwa kapłana

„CHWAŁA NA WYSOKOŚCI BOGU...” ministrant światła zapala  świece na ołtarzu

Po „Chwała...”

8. kapłan odmawia kolektę

9. komentarz [6]

10. IV czytanie ‑ epistoła

11. ALLELUJA!!! (wychodzi kadzidło ‑ zasypanie itd.)

12. Ewangelia

(13 ‑ homilia)

14. Komentarz [7]

III. Liturgia chrzcielna

1. wniesienie wody i kociołka z kropidłem

2. słowa zachęty kapłana

3. LITANIA DO WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH

4. błogosławieństwo wody (modlitwa kapłana przy paschale)

5. CHWAŁA OJCU...

6. powrót celebransa i diakona na miejsca

7. komentarz [8]

8. ODNOWIENIE PRZYRZECZEŃ CHRZCIELNYCH

9. pokropienie wiernych

10. Modlitwa powszechna

IV. Liturgia Eucharystyczna

1. komentarz [9]

2. przygotowanie darów

3. zasypanie i okadzenie  lavabo

4. (normalny przebieg Eucharystii)

5. komentarz [10] ‑ po „Panie nie jestem godzien...”

6. KOMUNIA ŚWIĘTA (asysta na stopniu oltarza)

7. Komentarz [11] ‑ po Komunii

8. Zakończenie : błogosławieństwo i wyjście

9. Diakon w asyście ministrantów światła ponownie wystawia Najświętszy Sakrament do Grobu Pańskiego

 

I. wersja

(komentarze liturgiczne na podstawie Zwycięzca śmierci, red. ks. H. Sobeczko, Opole 1984)

 

Niedziela Palmowa

komentarz przed liturgią

Hosanna Synowi Dawidowemu !

Wraz z mieszkańcami Jerozolimy powitajmy Pana, który przybywa do swojej królewskiej stolicy. Nie przyjeżdża  jednak po to, aby Mu służono, lecz aby służyć i dać swoje życie na okup za wielu. Nikt nie odbiera Mu życia, On sam ma moc je ofiarować i ma moc znowu je odzyskać, by dać je swoim owcom, które kroczą za Nim w radosnej procesji.

Prosimy wszystkich o wyjście przed kościół.

 

Wielki czwartek

Msza Wieczerzy Pańskiej

 

przed rozpoczęciem liturgii

            Gromadzimy się wokół Chrystusa Pana jak uczniowie na Ostatniej Wieczerzy. Uczestniczymy w tych samych wydarzeniach. Ten sam Jezus zaprasza nas do wspólnego stołu. Weźmie chleb i wino i przemieni je w swoje Ciało i Krew, aby nas nakarmić.

            Zanim odejdzie do Ojca zostawi nam testament miłości, mimo nocy zdrady, mimo bliskiej męki i śmierci krzyżowej. Tym Testamentem jest On sam. Pozostał z nami w sakramentach świętych, w Eucharystii i sakramencie święceń, których ustanowienie dzisiaj  wspominamy.

            Odchodząc Chrystus zobowiązał nas do wspólnej miłości. Zostawił nam wymowny przykład, umywając w czasie Ostatniej Wieczerzy nogi swoim uczniom i polecił nam kierować się w życiu zasadą miłości mówiąc: „To jest moje przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali, jak ja was umiłowałem” (J 15, 12).

            Liturgię Wielkiego Czwartku zakończy obrzęd przeniesienia Najświętszego Sakramentu do kaplicy przechowania Eucharystii.

przed I czytaniem

            Liturgia tego wieczoru rozpoczyna doroczny obchód świąt naszego wyzwolenia opisem uczty paschalnego baranka, którego spożywał naród wybrany w noc wyzwolenia z egipskiej niewoli. Stało się ono początkiem naszego wyzwolenia, dokonanego przez Chrystusa, Bożego Baranka, który przez swoją Krew wyrwał nas z niewoli grzechu i śmierci.

przed II czytaniem

            Pokarmem wyzwolenia Ludu Bożego Nowego Przymierza jest Eucharystia. Święty Paweł Apostoł, jako jeden z pierwszych, dwadzieścia lat po śmierci Chrystusa, przekazuje nam opis jej ustanowienia. Pokarm eucharystyczny jest ucztą paschalną nowego Baranka.

przed Ewangelią

            Postawa Chrystusa umywającego nogi uczniom, postawa pełna miłości, jest warunkiem owocnego udziału w Eucharystii. Jezus zobowi[s1] ązuje nas do prawdziwej miłości. Miłości, która nie szuka swego. Miłości, która jest oczyszczeniem i prawdziwym obmyciem z grzechów.

po „Panie, nie jestem godzien”

            Komunię świętą asysta liturgiczna przyjmie przy ołtarzu, natomiast pozostali wierni w środkowym przejściu przez kościół.

po modlitwie po Komunii

            Za chwilę Najświętszy Sakrament zostanie przeniesiony do kaplicy przechowania, zwanej tradycyjnie ciemnicą.

            Obrzęd ten symbolicznie nawiązuje do wydarzeń  rozegranych po Ostatniej Wieczerzy: modlitwy w Ogrójcu, aresztowania i pobytu Jezusa w więzieniu. Wdzięczni Jezusowi za dar Eucharystii adorujmy Go dziś wieczorem oraz jutro w Najświętszym Sakramencie.

            Jutro, zgodnie z wielowiekową tradycją, nie sprawuje się Mszy św. Jednak w godzinach popołudniowych Kościół gromadzi się na sprawowanie Męki i Śmierci Pana naszego Jezusa Chrystusa. W naszej parafii nabożeństwo rozpocznie się o godzinie ........... . Wielki Piątek przeżyjmy w skupieniu i ciszy. Jutro obowiązuje post ścisły.

 

Wielki Piątek

Liturgia Męki Pańskiej

 

przed rozpoczęciem liturgii

            W skupieniu i ciszy gromadzimy się w Wielki Piątek na sprawowaniu pamiątki męki i śmierci Pana naszego Jezusa Chrystusa. W dniu dzisiejszym koncentrujemy się przede wszystkim na rozważaniu biblijnego opisu Męki Pańskiej. Następnie przystąpimy do adoracji i uczczenia Krzyża.

            Warto zauważyć, że liturgia podkreśla bardziej chwałę odkupienia przez krzyż niż poniżenie przez mękę. Wspominając śmierć Chrystusa pamiętajmy więc, iż nie była ona dla Niego klęską i przegraną. Śmierć Chrystusa była zwycięstwem i została opromieniona blaskiem zmartwychwstania.

            Nabożeństwo wielkopiątkowe będzie miało następujący przebieg:

1.    Po wejściu asysty liturgicznej, kapłan oraz diakon po oddaniu czci ołtarzowi przez ukłon upadną na twarz. My w tym czasie, klęcząc, będziemy modlić się w ciszy.

2.    Później rozpocznie się liturgia słowa, w której naczelne miejsce zajmuje opis Męki Pańskiej św. Jana.

3.    Po niej nastąpi uroczysta modlitwa powszechna, w której staramy się pamiętać o wszystkich, bo wszystkich obmyła Krew Jezusa przelana na krzyżu.

4.    Punktem szczytowym dzisiejszych obrzędów będzie adoracja Krzyża i Komunia święta.

            Na zakończenie, zgodnie ze zwyczajem, eucharystyczne Ciało Chrystusa - które na zawsze pozostanie gwarancją naszego zmartwychwstania, a tym samym naszego wyzwolenia z niewoli grzechu i śmierci - zostanie uroczyście przeniesione do Grobu Pańskiego.

komentarz przed I czytaniem

            Na sześć wieków przed narodzeniem Chrystusa prorok Izajasz przepowiedział mękę i cierpienia Sługi Pańskiego, na którego Bóg „zwalił winy nas wszystkich”. Cierpienie człowieka, zwłaszcza niewinnego, ciągle jest dla nas tajemnicą. Odpowiedź na nią dał nam Jezus. On z drogi krzyża czyni drogę chwały,

przed II czytaniem

            Nie takiego mamy Boga, który nie umiałby współczuć nam w naszych cierpieniach i słabościach. On bowiem przyjął ludzkie ciało i upodobnił się do nas we wszystkim, oprócz grzechu. Jezus Chrystus doświadczył, czym jest ludzkie cierpienie i śmierć. Dlatego też mógł stać się naszym najwyższym Arcykapłanem i jedynym Pośrednikiem. Nikt z nas nie jest osamotniony w swoim cierpieniu, bo On, żywy i osobowy Bóg, zawsze jest z nami.

przed Pasją

            Naoczny świadek, jedyny uczeń, który stał pod krzyżem, święty Jan przedstawia drogę krzyżową. Na swojego Mistrza patrzy on oczyma wiary. Dla niego jak i dla każdego z nas Jezus Chrystus jest Królem, Kapłanem, Mesjaszem, Synem Bożym i Światłością oświecającą wszystkich szukających prawdy. Ukazuje nam przebite Boże Serce, które pragnie nas zbawić, nie sądzić.

Na słowa: „i skłoniwszy głowę wyzionął ducha” wszyscy uklękniemy.

przed modlitwą powszechną

            Stajemy przed Chrystusem, który złożył swoje życie w ofierze za wszystkich ludzi. Dlatego dzisiaj modlitwą, która swą tradycją sięga starożytności chrześcijańskiej, w sposób szczególnie uroczysty będziemy prosić Pana w intencjach Kościoła i całego świata.

            Każde wezwanie modlitwy będzie składało się z dwóch części.

- zapowiedzi intencji, po której wszyscy będziemy modlić się w ciszy,

- oraz wezwania kapłana, na które wszyscy odpowiemy „Amen”, to znaczy, „Niech się tak stanie”.

W czasie modlitwy pozostajemy w postawie stojącej.

przed adoracją Krzyża

            Za chwilę rozpocznie się adoracja Krzyża - narzędzia śmierci, które stało się znakiem zwycięstwa i naszego zbawienia. Odsłonięcie Krzyża zostanie dokonane w trzech etapach. Na każde wezwanie: „Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło zbawienie świata”, odpowiemy: „Pójdźmy z pokłonem” i uklękniemy na znak naszej wdzięczności Jezusowi za trud zbawienia.

Następnie ze czcią ucałujemy Krzyż:

            - najpierw celebrans i  wszyscy kapłani,

            - potem asysta liturgiczna i wszyscy wierni.

Do Krzyża podchodzimy wyłącznie środkowym przejściem. Pod żadnym pozorem proszę nie podchodzić bokiem. Jest to konieczne dla utrzymania porządku w czasie adoracji.

przed komunią świętą

            Liturgia prowadzi nas od krzyża do komunii świętej. Pragnie nam przez to powiedzieć, że między Ofiarą na krzyżu a Eucharystią istnieje ścisły związek. Uczestniczymy zawsze w eucharystycznej uczcie Baranka dzięki Jego ukrzyżowaniu. Za chwilę kapłan ukaże nam już nie drzewo krzyża, ale samego Chrystusa, w Jego eucharystycznym  i uwielbionym Ciele.

po „Panie, nie jestem godzien”

            Komunię świętą asysta liturgiczna przyjmie przy ołtarzu, natomiast pozostali wierni w środkowym przejściu przez kościół.

po modlitwie po komunii

            Za chwilę, zgodnie z wielowiekową tradycją, na podobieństwo Józefa z Arymatei i Nikodema, przeniesiemy Najświętsze Ciało Jezusa do Grobu Pańskiego.

Ze śpiewem na ustach w duchu uwielbienia trwajmy przy Zbawicielu, który dla nas umarł i przeszedł z tego świata do chwały Ojca. Adorujmy naszego Pana nieustannie.

 

Wigilia Paschalna

 

komentarz przed liturgią

            Historia świata osiągnęła swój punkt szczytowy w Wielką Noc, na wspomnienie której zbieramy się dzisiaj w kościele. Liturgia, która będziemy sprawować, jest centrum roku kościelnego, ponieważ jest pamiątką zwycięstwa nad śmiercią, piekłem i szatanem Chrystusa, który przed niedzielnym świtem powstał z martwych.

            Uroczystość rozpocznie liturgia światła, na sprawowanie którego wszyscy wychodzimy przed kościół. Tam kapłan dokona poświęcenia ognia i zapalenia paschału. Świeca paschalna jest symbolem Chrystusa. By to podkreślić, kapłan wyżłobi na niej znak krzyża oraz pierwszą i ostatnią literę alfabetu greckiego: Alfę i Omegę. Jezus Chrystus jest bowiem Alfą i Omegą, początkiem i Końcem wszelkiego stworzenia. Przez Niego wszystko się stało i w Nim wszystko znajduje swoje dopełnienie.

            Następnie na wezwanie diakona „Światło Chrystusa” wszyscy odpowiemy „Bogu niech będą dzięki” i wyruszymy w procesji do kościoła. Po drugim wezwaniu diakona u wejścia do świątyni zapalimy nasze świece od paschału na znak, że wraz z Chrystusem z ciemności śmierci przechodzimy do nowego życia.

przed Orędziem Paschalnym

            Stojąc z zapalonymi świecami będziemy słuchać orędzia wielkanocnego i razem z diakonem dziękować Bogu za dar odkupienia. Podziwiając jasność płomienia świecy paschalnej radujmy się, że Chrystus zmartwychwstały opromienia swoim blaskiem całą ziemią i każdego z nas. Dzięki Niemu jesteśmy wolni od mroku i strachu śmierci.

po zakończeniu Orędzia

Gasimy świece.

            W postawie siedzącej będziemy teraz uczestniczyli w liturgii słowa mającej dziś wyjątkowo uroczysty charakter. Po każdym czytaniu oraz następującym po nim psalmie wstaniemy, a kapłan odmówi modlitwę.

przed pierwszym czytaniem

            W pierwszym czytaniu usłyszymy opis stworzenia świata, który jest hymnem wiary na cześć Stwórcy. Koroną stworzenia jest człowiek, uczyniony na obraz i podobieństwo swego Boga.

przed drugim czytaniem

            Przejście przez Morze Czerwone ma symbolizować przyszłe zmartwychwstanie Chrystusa i wszystkich Jego braci i sióstr, czyli nas. My również bowiem, jak Izraelici,  zostaliśmy wyzwoleni z niewoli przez naszego Boga i kroczymy przez pustynię do ziemi obiecanej - królestwa Bożego. Morze Czerwone symbolizuje też wodę Chrztu świętego. Ci bowiem, którzy przez nią przeszli, wyjęci są spośród grzesznych Egipcjan i włączeni do ludu wybranego - Kościoła świętego.

przed trzecim czytaniem

            Proroctwo Izajasza zapowiada nowe Przymierze, które zrodzi się z wody chrztu i słowa Bożego, gdyż jest ono skuteczne i posiada sakramentalną moc przemiany chrześcijanina.

przed Epistołą

            Uroczyste „Gloria” było przejściem ze Starego do Nowego Przymierza. Zapowiedź staje się rzeczywistością. W Chrystusie rozpoczęliśmy nowe życie, rozpoczęło się już nasze zmartwychwstanie. Jako wyraz naszej wdzięczności i radości po tym czytaniu znów zaśpiewamy wielkanocne ALLELUJA, jest to okrzyk radości i powitania zmartwychwstałego Pana, który żyje i jest obecny wśród nas.

przed liturgią chrzcielną (po homilii?)

            Za chwilę nastąpi liturgia chrzcielna. Rozpocznie ją modlitwa kapłana i Litania. We wszystkich chwilach naszego życia prosimy o pomoc i wstawiennictwo nasze Siostry i Braci, którzy już się cieszą chwałą naszego Pana. W litanii, którą będziemy śpiewać na stojąco, poprosimy świętych o pomoc w wiernym wypełnianiu Przymierza.

Następnie kapłan będzie prosił Ducha Świętego o uświęcenie wody chrzcielnej.

po błogosławieństwie wody a przed odnowieniem przyrzeczeń chrzcielnych

Zapalamy świece.

            Za chwilę, stojąc, odnowimy przyrzeczenia chrzcielne, które kiedyś, w naszym imieniu, złożyli nasi rodzice i chrzestni. Po odnowieniu przyrzeczeń kapłan pokropi nas wodą święconą.

po modlitwie powszechnej

            Odnowiliśmy w sobie łaskę chrztu świętego, przez który w Chrystusie zostaliśmy wskrzeszeni do nowego życia. Teraz zmartwychwstały Pan zaprasza nas na swoją Ucztę paschalną. Pełni radości składajmy Bogu Ojcu w Duchu Świętym dzięki za dar zmartwychwstania Jezusa i naszego w nim udziału przez chrzest i Eucharystię.

przed Komunią świętą (po „Panie, nie jestem godzien”)

            Asysta przyjmie Komunię świętą przed ołtarzem. Pozostali wierni w środkowym przejściu przez kościół.

po ogłoszeniach przewodniczącego liturgii

            Obrzędy Wigilii Paschalnej dobiegają końca. Zachęcamy do wiernego trwania przy Chrystusie obecnym w eucharystycznym Chlebie. W czasie adoracji NIE ŚPIEWAMY JUŻ PIEŚNI O MĘCE PAŃSKIEJ. Uwielbiajmy naszego Pana, który żyje i jest pośród nas rozważaniem Jego chwalebnego zmartwychwstania oraz pieśniami wielkanocnymi i eucharystycznymi. A idąc do naszych domów z radością ogłaszajmy triumf  Życia nad śmiercią, Światłości nad ciemnością, dobra nad złem.

Zapraszamy do uczestnictwa w Mszy rezurekcyjnej z uroczystą procesją, która w naszej świątyni rozpocznie się o godzinie ........... .

 

II. Wersja

(na podstawie opr. ks. St. Lecha, Święte Triduum Paschalne, Komentarze Liturgiczne, w: Liturgia Sacra 1-2 (1995), s. 78-92)

 

Wielki czwartek

Msza Wieczerzy pańskiej

 

KOMENTARZ PRZED ROZPOCZĘCIEM LITURGII

Dzisiejszą liturgią rozpoczynamy Święte Triduum Paschalne, najważniejsze dni w roku liturgicznym. Wielki czwartek to pamiątka Wieczerzy Pańskiej - Ostatniej Wieczerzy Starego Testamentu i Pierwszej Nowego. Ten dzień przypomina nam pokorną służbę Chrystusa, który umył nogi swoim uczniom i pozostawił im przykazanie miłości. Jest to także dzień ustanowienia Eucharystii i Sakramentu Kapłaństwa. Dlatego dzisiejsza liturgia skoncentrowana jest wokół ołtarza.

            Liturgia rozpoczyna się od uroczystej procesji wejścia. W procesji tej idzie służba liturgiczna i wszyscy kapłani, którzy w tym dniu koncelebrują Mszę świętą. Koncelebra jest wyrazem jedności kapłaństwa. Zechciejmy więc w tym dniu otoczyć szczególną pamięcią modlitewną kapłanów, by wiernie wypełniali wezwanie Chrystusa.

            Po Ewangelii odbędzie się obrzęd obmycia nóg, jako znak pokory i służby Chrystusa, który pozostawił nam przykazanie służebnej miłości.

            Na koniec liturgii przeniesiemy Najświętszy Sakrament do Kaplicy Adoracji (tzw. Ciemnicy), aby tam trwając na modlitwie dziękować Panu za Jego obecność, za Jego ofiarę, za Jego miłość i służbę wobec nas. Obnażenie ołtarza, które nastąpi po liturgii, ma nam przypomnieć całkowite uniżenie Chrystusa, Jego ogołocenie i wprowadzić nas w pobożny nastrój Wielkiego Piątku.

PRZED „CHWAŁA”

            Zabrzmią teraz dzwony i zamilkną na czas Męki Pana, ale niech nie milknie nasza modlitwa i nasza pieśń. Głośmy chwałę Boga, który dał nam swego Syna, jako jedyną Paschę zbawienia.

WPROWADZENIE DO LITURGII SŁOWA

            Eucharystia to Pascha Pana, który przeszedł kiedyś przez Egipt, by przez znak krwi baranka ocalić swój lud. Dzisiaj Pan przechodzi wśród nas w swoim słowie i wzywa nas, abyśmy świętowali Jego Pamiątkę. Niech dzisiejsza lektura słowa Bożego przypomina nam dawne dzieła Boże, które stają się obecne wśród nas przez sprawowanie Eucharystii. Słuchajmy słowa Bożego, abyśmy umocnieni przez Pana, umieli Go naśladować w pokorze i służbie.

albo:

PRZED I CZYTANIEM

            Izraelici obchodzili Paschę na pamiątkę wyzwolenia z Egiptu. Krew baranka ocaliła ich od śmierci. Chrystus jest naszym Barankiem Paschalnym, a Jego Krew ratuje nas od śmierci wiecznej. Dlatego z radością sprawujemy tę Eucharystię na Jego Pamiątkę i słuchamy słowa, które przypomina nam spełnienie obietnic Bożych w Jezusie Chrystusie.

PRZED II CZYTANIEM

            Hebrajczycy sprawowali Paschę na pamiątkę wyjścia z Egiptu. Chrystus nakazał swoim uczniom, by tę Paschę sprawowali na Jego Pamiątkę. Sprawujemy więc Eucharystię głosząc śmierć Pana i oczekując na Jego przyjście. Spożywamy Ciało Chrystusa i piejemy Jego Krew, abyśmy nie ustali w drodze do Ojczyzny zbawionych.

PRZED EWANGELIĄ

            Będziemy słuchać teraz Ewangelii, która ukazuje nam pokorę Chrystusa myjącego nogi swym uczniom. Chrystus przez Eucharystyczną Ofiarę nieustannie nam służy i obmywa nas z grzechów. Wzywa także nas, abyśmy naśladowali Go w pokorze i miłości do wszystkich ludzi.

PRZED OBRZĘDEM OBMYCIA NÓG

            Obrzęd obmycia nóg to szczególny znak dany nam w Wielki Czwartek. Kapłani służą nam tak, jak służy Chrystus. Kościół nie przychodzi panować, ale wypełniać pokorną misję Chrystusa. Obecnie kapłan dokona obmycia nóg (i ucałuje) na znak miłości. Przeżywajmy te święte znaki w duchu wiary, bo „najważniejsza jest miłość” (por. 1 Kor 13). Chrystus umiłował nas do końca i zawsze potwierdza swoją miłość przez pokorną służbę Kościoła.

PRZED PREFACJĄ

            Dziękujemy Panu dzisiaj szczególnie za Wieczernik i za tę Ucztę Paschalną, która była tam sprawowana. dziękujemy Mu również za to, że możemy przeżywać te tajemnice na Jego pamiątkę. Niech to nasze dziękczynienie włączy nas w liturgię nieba, gdyż w tych sakramentalnych znakach spełnia się dzieło naszego odkupienia.

PRZED ZNaKIEM POKOJU

            W ten szczególny dzień przekażemy sobie znak pokoju dzieląc się tym, co przyniósł nam Chrystus. Niech ta Wieczerza Pańska zjednoczy nas wszystkich z Chrystusem i między sobą.

PRZED PROCESJĄ DO OŁTARZA ADORACJI

            Przeniesiemy teraz Wielkoczwartkowy Dar Boga - święta Eucharystię, do ołtarza adoracji. Będziemy mieli możliwość, by tam w ciszy adorować naszego Zbawiciela. „Czuwajmy i módlmy się” - niech to będzie znakiem miłości i wiary do Tego, „który do końca nas umiłował”. Bądźmy wdzięczni Panu za sakrament Jego miłości i obecności. Niech każdy znajdzie choćby chwilę czasu, by nawiedzić świątynię także jutro, w Wielki Piątek. Kościół zawsze przechowuje ten Sakrament, bo wierzy w trwałą obecność Chrystusa pod postacią Chleba. Ten Chleb przechowywany w naszych świątyniach jest także znakiem pokory Chrystusa, który „pozostał z nami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata”. Ten Chleb nieustannie nam przypomina i uobecnia ofiarę Krzyża oraz chwałę Zmartwychwstania.

            Jutro dzień Krzyża, trwajmy więc przy Krzyżu, abyśmy mieli też udział w Jego zwycięstwie.

 

Wielki Piątek

Liturgia Męki Pańskiej

 

KOMENTARZ PRZED ROZPOCZĘCIEM LITURGII

            Wielki Piątek to dzień, który przypomina nam cierpienie, ukrzyżowanie i śmierć Zbawiciela. Uczestniczymy w cierpieniu Chrystusa przez post, który jest znakiem współumierania z Chrystusem. Jest także dniem smutku, „bo zabrano nam Pana”. Przez udział w dzisiejszej liturgii dajemy znak naszej wiary i stajemy pod krzyżem, możemy prosić o miłosierdzie i przebaczenie dla siebie i dla całego świata. Patrzymy na krzyż także z miłością i dziękczynieniem, bo w jego otwartych ramionach jaśnieje miłość Boga.

            Dzisiaj odkryty ołtarz przypomina nam, że Kościół nie sprawuje Eucharystii. Ogołocony ołtarz przypomina nam również uniżenie Chrystusa i odarcie Go z szat dla naszego wywyższenia.

            Liturgia Wielkiego Piątku składa się z czterech części:

            1. Liturgia słowa - przypomina nam cierpienie Chrystusa zapowiedziane przez proroka Izajasza Wysłuchamy też opisu Męki Pańskiej w relacji bezpośredniego jej światka św. Jana, a słowa listu do Hebrajczyków pomogą nam zrozumieć sens śmierci Chrystusa, „który stał się przyczyną zbawienia dla wszystkich”. Liturgię słowa zakończy wielka modlitwa powszechna, w której będziemy się modlić za wszystkich ludzi, bo za wszystkich umarł Chrystus.

            2. Szczególnie piękna jest druga część liturgii - adoracja Krzyża. Wnosimy i odsłaniamy „drzewo krzyża, na którym zawisło zbawienie świata”. Całujemy Krzyż i klękamy przed nim, by podziękować za cierpienie i mękę Zbawiciela, a także za przebaczenie grzechów, które z Krzyża ofiarował nam Chrystus.

            3. Komunia św. stanowi trzecią część liturgii Męki Pańskiej. Przyjmując Ciało Pana łączymy się także duchowo z ofiarą Jego Krzyża i Jego zwycięstwa.

            4. Na zakończenie liturgii zaniesiemy Najświętszy Sakrament do „Bożego Grobu”, aby tam rozważać cierpienie Zbawiciela i oczekiwać na radość zmartwychwstania

            Dzisiejsza liturgia rozpoczyna się od procesji w całkowitej ciszy, Kapłani odziani w szaty liturgiczne koloru czerwonego, na znak cierpienia i krwi, a także królewskiej godności Chrystusa podejdą do ołtarza i upadną na twarz. Ten gest oznacza nasze upokorzenie wobec śmierci Chrystusa, której przyczyną były nasze grzechy, ale również oznacza smutek i ból Kościoła. W czasie, gdy kapłani będą modlić się leżąc krzyżem, my wszyscy będziemy modlić się klęcząc i prosząc Pana o miłosierdzie dla siebie i innych.

WPROWADZENIE DO LITURGII SŁOWA

            Wszystkie trzy czytania dzisiejszej liturgii słowa mówią o cierpieniu Zbawiciela. On jest zapowiedzianym przez proroka Izajasza cierpiącym Sługą Jahwe. On jest arcykapłanem Nowego Przymierza i przez swoją ofiarę otwiera nam niebo. On jest tym, który „uniżył się aż do śmierci, a była to śmierć na krzyżu”. Słuchajmy słowa Bożego w postawie pokory i wiary. Niech te słowa, a zwłaszcza opis Męki Pańskiej wg św. Jana, umocnią naszą wiarę i pogłębią wdzięczność wobec Pana, bo On umarł, aby naszej śmierci odebrać rys beznadziejności, a serca napełnić nadzieją.

Albo:

PRZED I CZYTANIEM

            Posłuchajmy teraz czwartej pieśni o słudze Jahwe. Zauważmy jakże jej tekst zbieżny jest z Ewangelią. Rozpoznajemy w tym tekście Chrystusa, który uniżył się i „został zdruzgotany za nasze winy, a w Jego ranach jest nasze ocalenie”.

PRZED II CZYTANIEM

            Chrystus jest arcykapłanem. Przyjął na siebie wszystkie bolesne doświadczenia ludzkiej egzystencji. Jest prawdziwym człowiekiem, dlatego mógł przyjąć cierpienie i śmierć. Jest także prawdziwym Bogiem, Synem Bożym, dlatego ludzkim cierpieniom może dać wymiar zbawczy i ocalić nas od śmierci. Słuchajmy więc tego słowa, bo ono jest dla nas, śmiertelnych i grzesznych, prawdziwą pociechą.

PRZED CZYTANIEM OPISU MĘKI PAŃSKIEJ

            Teraz będzie uroczyście proklamowana Męka Pańska. Autorem tego opisu jest św. Jan, jedyny z Apostołów, który stał pod krzyżem Pana. Słuchajmy tego tekstu w postawie pokory, bo gdybyśmy byli wówczas w Jerozolimie, może i my wołalibyśmy: „Ukrzyżuj Go!”, może i my ucieklibyśmy, albo też umyli ręce lub wołali: „Zstąp z krzyża!”.

WPROWADZENIE DO MODLITWY POWSZECHNEJ

            Modlitwa powszechna ma dzisiaj szczególnie uroczysty charakter. Modlimy się do Boga w różnych intencjach, prosząc, by to zbawienie, którego Chrystus dokonał na Krzyżu, stało się udziałem wszystkich ludzi. Obejmujemy w swojej modlitwie sprawy Kościoła i świata, prosimy za ludzi różnych religii i za niewierzących, bo Kościół jest sakramentem zbawienia całego świata, a my przez tę modlitwę wypełniamy naszą misję powszechnego kapłaństwa. Kierujemy tę modlitwę do Boga przez Jedynego Arcykapłana, Jezusa Chrystusa, bo Jego śmierć na krzyżu jest pomostem, który łączy niebo z ziemią.

WPROWADZENIE DO ADORACJI KRZYŻA

            Centralną częścią tej liturgii jest adoracja Krzyża. Powitamy teraz Krzyż Chrystusa wnoszony uroczyście do kościoła i stopniowo odsłaniany. Krzyż był znakiem hańby, dla nas jednak stał się znakiem zbawienia. Chyląc się przed tym znakiem, adorujmy Pana, który w krzyżu objawił swą miłość i przebaczenie.

WPROWADZENIE DO KOMUNII ŚWIĘTEJ

            Liturgia prowadzi nas od krzyża do Komunii św. Pragnie nam przez to ukazać, że istnieje ścisły związek między ofiarą krzyża a ofiarą ołtarza Komunia święta, którą dziś przyjmujemy z darów konsekrowanych podczas wczorajszej Mszy Wieczerzy Pańskiej, jest pokarmem. Jest także owocem, który dojrzał na Drzewie Krzyża, na drzewie nowego i nieśmiertelnego życia. Za chwilę kapłan ukaże nam już nie drzewo i znak, ale prawdziwe Ciało Chrystusa w eucharystycznej postaci. Przyjmować Go będziemy, bo tylko On daje prawdziwe i pełne życie.

WPROWADZENIE DO PROCESJI DO „GROBU BOŻEGO”

            Procesja do „Bożego grobu” to ostatni akcent dzisiejszej liturgii. W procesji przeniesiemy Najświętszy Sakrament do miejsca, gdzie na modlitwie będzie można trwać przy Panu, który „przez krzyż i zmartwychwstanie przyniósł pokój całemu światu”.

            Jutro na Wigilię Paschalną przynieśmy świece, by Wielka Noc rozbłysła światłem nowej nadziei, jak światło świecy zapalone w ciemnościach.

 

Wigilia Paschalna

 

KOMENTARZ PRZED ROZPOCZĘCIEM LITURGII WIGILII PASCHALNEJ

            Ta noc, która zapadła na światem jest wielka i święta. Za chwilę rozpoczniemy Wigilię Wielkiej Nocy, Wigilię Paschalną, Liturgię Zmartwychwstania, największe święto Kościoła. Ta wigilijna liturgia jest czuwaniem na cześć Pana, by razem z Nim powstać do nowego życia.

            Ważnymi znakami tej liturgii są ciemność i światło. W ciemności człowiek czuje się źle, nie widzi drugiego człowieka, nie widzi drogi wyjścia, czuje się opuszczony i osamotniony. W liturgii w taką ciemność wkracza światło zapalony Paschał - świeca, która rozjaśni mroki. Takim światłem dla świata pozostaje nadal zmartwychwstanie Chrystusa. On rozproszył wszelkie ciemności, On wskazał drogę wyjścia. Wchodząc w Jego światłość wychodzimy ze swojej samotności, strachu, egoizmu, by widzieć naszych bliźnich.

            Od świecy paschalnej zapalimy nasze świece, bo tak Chrystus rozjaśnił świat, a Jego lud niesie to światło wszystkim narodom. Chrześcijanie to „Lumen Gentium” - Światłość Świata. Po zapaleniu wszystkich świec, przy ich blasku zostanie odśpiewany hymn pochwalny na cześć Chrystusa Zmartwychwstałego, którego symbolizuje świeca paschalna.

            W Liturgii słowa będziemy dzisiaj słuchać najważniejszych fragmentów Starego Testamentu, by przypomnieć sobie wielkie dzieła, których dokonał Bóg dla swego ludu wybranego i dla nas. Po ogłoszeniu radosnego „Alleluja” wysłuchamy słów Ewangelii wieszczącej nam cud zmartwychwstania. Liturgia chrzcielna stanowi trzecią część Wigilii Paschalnej. Zostanie poświęcona woda (i udzielony chrzest), a następnie z zapalonymi świecami odnowimy przyrzeczenia chrzcielne, bo przez chrzest na zawsze zostaliśmy na zawsze złączeni ze Zmartwychwstałym Panem.

            Następnie celebrować będziemy Liturgię eucharystyczną ze Zmartwychwstałym Panem. On wyprowadza nas ze śmierci do życia, z ciemności do światła, z niewoli do wolności, ze smutku do prawdziwej paschalnej radości, która jaśnieje przez Krzyż.

            Teraz zgasną wszystkie światła, a my pozostaniemy w ciemności. Procesja uda się do ogniska, gdzie od poświęconego ognia zostanie zapalony Paschał. Potem zostanie on wniesiony do kościoła. Za trzecim wezwaniu: „Światło Chrystusa!” zapalimy nasze świece. Nie zapalimy ich sami, lecz poświęcone światło zostanie przekazane nam od Paschału, a my przekażemy je dalej stojącym obok nas.

WPROWADZENIE DO ORĘDZIA WIELKANOCNEGO

            Stojąc z zapalonymi świecami wysłuchamy teraz Orędzia Wielkanocnego. Proklamujemy w tej uroczystej formie Święta Paschalne. Razem ze śpiewającym dziękujemy Bogu za dar Chrystusowego zmartwychwstania, za „zmazanie starodawnej winy”. Podziwiając jasność płomienia świecy paschalnej cieszymy się, że Chrystus Zmartwychwstały opromienia swoim blaskiem całą ziemię i każdego z nas. Dzięki Niemu jesteśmy wolni od mroku i strachu śmierci.

WPROWADZENIE DO LITURGII SŁOWA

Po tym radosnym i uroczystym rozpoczęciu naszego czuwania na Liturgii Wielkanocnej, wysłuchamy teraz słowa Bożego. Ta część liturgii wprowadzi nas w minione czasy, gdy rozważamy wielkie dzieła Boże dokonane w historii i słuchamy teologicznej refleksji proroków. Słuchać będziemy słów Pisma świętego, bo jest ono Księgą życia i słowem objawionym, które jaśnieje niczym światło w ciemności i rozjaśnia swym blaskiem całe nasze życie. W tym słowie zawarte są także Boże obietnice dla nas.

PRZED I CZYTANIEM

            Bóg wszystko stworzył swoim słowem: niebo, ziemię i człowieka. Powołał wszystko z nicości do bytu. Chrystus zmartwychwstały odnawia wszystko. On jest pierworodnym wszelkiego stworzenia, nowym Adamem i czyni nas nowym stworzeniem przez sakramenty święte.

PRZED II CZYTANIEM

            Abraham jest ojcem naszej wiary. To on pierwszy uwierzył Bogu i złożył swego syna w ofierze, bo miał pewność, że Bóg ze śmierci może wyprowadzić życie. Chrystus Zmartwychwstały jest nowym Izaakiem. Każdy z nas jest wezwany, by zaufać Bożemu słowu, jak Abraham i jak on odpowiedzieć na Boże powołanie.

PRZED III CZYTANIEM

            Rozdzielone wody Morza Czerwonego były wybawieniem dla wychodzących z niewoli Hebrajczyków. Nas z niewoli szatana ocalają wody chrztu świętego, którego tamta woda była zapowiedzią. Mojżeszem nowego ludu Bożego jest zmartwychwstały Chrystus. On nas prowadzi do nowej ziemi obiecanej, którą jest Niebo.

            Śpiew, który następuje po tym czytaniu jest dalszym ciągiem tej perykopy biblijnej, dlatego nie mówimy: „Bogu niech będą dzięki”, lecz śpiewamy kantyk Mojżesza na cześć Pana, który swój lud wyzwala.

PRZED IV CZYTANIEM

            Bóg jest wierny w swoim przymierzu. Nigdy nie cofnie swej miłości. Bóg swoją wierność i miłość okazał w Chrystusie. Pan Zmartwychwstały i dzisiaj przychodzi, by szukać zagubionych, pocieszać smutnych i uwalniać od lęku.

PRZED V CZYTANIEM

            Bóg zawarł przymierze ze swoim ludem. Prorok Izajasz zapowiada nowe przymierze i darmowość zbawienia. To, co zapowiada prorok, spełniło się w Chrystusie. Przez Niego Bóg związał się wiecznym przymierzem ze swoim Kościołem, w którym złożył łaskę sakramentów i moc swojego słowa.

PRZED VI CZYTANIEM

            Księga Pisma świętego jest źródłem mądrości. Słuchajmy zawsze tej księgi, by wiedzieć, jak żyć i jak dochować wierności zmartwychwstałemu Panu.

PRZED VII CZYTANIEM

            Prorok Ezechiel zapowiada odnowienie ludzkiego życia i zgromadzenie rozproszonych. Tego odnowienia ludzkiego życia dokonał Chrystus przez swoje misterium Paschalne. Chrystus zgromadził także rozproszonych w jednym Kościele, który dzisiaj sławi Jego zmartwychwstanie.

PRZED „CHWAŁA”

            Niech rozdzwonią się teraz wielkanocne dzwony, a w tej świątyni zabrzmi radosny hymny pochwalny, bo Bóg spełnił swoje obietnice i napełnia weselem swój Kościół na całej ziemi.

PRZED CZYTANIEM EPISTOŁY

            Święty Paweł przypomina nam w tą Paschalną Noc, że być uczniem Chrystusa, to zanurzyć się w Jego poniżeniu i śmierci, po to, by stać się „nowym człowiekiem”, który „dąży do tego, co w górze”.

WPROWADZENIE DO ŚPIEWU „ALLELUJA”

            Śpiewem „Alleluja” ogłaszać będziemy radosną wieść: „Chrystus prawdziwie zmartwychwstał”, „śmierć nad Nim nie ma już władzy”, nasza wiara nie jest daremna.

WPROWADZENIE DO LITURGII CHRZCIELNEJ

            W noc paschalną Kościół zawsze udzielał chrztu. A nawet, gdy nie chrzczono dzieci poświęcał wodę chrzcielną na znak, że wszystkie sakramenty czerpią moc z Misterium Paschalnego śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Poświęcimy więc teraz wodę, wspominając znowu świętą historię. Bóg posłużył się wodą, by głosić swoje wielkie dzieła. Wspominamy także w modlitwie Wszystkich Świętych, bo w nich najpełniej ukazał się moc Chrystusa zmartwychwstałego. Dziękujemy za tę wodę, która zawsze płynie w Kościele, jako zdrój nowego życia.

WPROWADZENIE DO ODNOWIENIA PRZYRZECZEŃ CHRZTU ŚWIĘTEGO

            Zapalimy teraz nasze świece przekazując sobie płomień od Paschału. Będą one wyrazem naszej wiary rozpalonej w naszych sercach na chrzcie i wyznawanej na codzień wobec świata.

Wprowadzenie do liturgii eucharystycznej

Chrystus został ofiarowany jako nasza Pascha. Dziękujemy Bogu za tę Wielkanocną ofiarę i za Baranka Paschalnego - Chrystusa. Wprawdzie cała dzisiejsza liturgia to wielki hymn pochwalny na cześć Boga, ale teraz szczególnie dziękujemy za wszystko, co wydarzyło się kiedyś, a teraz staje się obecne dla nas przez dar tej i każdej Eucharystii.

PRZED ZNAKIEM POKOJU

            Chrystus Zmartwychwstały przynosi pokój. Przekażmy sobie jego znak. Niech radość świąteczna zjednoczy nas z Chrystusem i między sobą.

PRZED ROZESŁANIEM

            Przyjmijmy błogosławieństwo Boże z rąk kapłana. Wielkanocna radość niech napełni nasze serca. Z tą radością pójdziemy do świata głosić, że Chrystus zmartwychwstał - Prawdziwie zmartwychwstał.

            Rano spotkamy się na uroczystej procesji, która jest ogłoszeniem wszystkim radości, którą przeżyliśmy tej nocy.

/jeżeli jest procesja po liturgii paschalnej/

            Wigilię Paschalną zakończy procesja rezurekcyjna, dlatego teraz udamy się do „Bożego grobu”, by przenieść ciało Chrystusa zmartwychwstałego. Niech On zwycięzca śmierci, piekła i szatana, prowadzi nas w procesji wiary przez całe życie, byśmy doszli do wiecznej Pasch zbawionych.

 

III. WERSJA

Komentarze do obrzędów Świętego Triuduum na podstawie opracowania ks. Armin-Jacek Znak, Święta Paschalne,

Oleśnica 1993, s. 82-90.

Wielki Czwartek

Msza Wieczerzy Pańskiej

 

PRZED I CZYTANIEM (Wj 12, 1-8. 11-14)

            Usłyszymy opis uczty Paschalnej Starego Przymierza. Tę ucztę spożywali synowie Izraela w nocy ich wyzwolenia - i zawsze potem na pamiątkę tej nocy. Naszym wyzwoleniem jest Pascha Chrystusa - prawdziwego Baranka, który wyzwala nas z grzechu. My więc podobnie świętujemy tę ucztę nowego przymierza, którą zostawił nam Pan na swoją pamiątkę, przez nią dostępujemy łaski zbawienia.

PRZED II CZYTANIEM (1 Kor 11, 23-26)

            Słowa, które przekazuje św. Paweł, słyszymy podczas sprawowania każdej Eucharystii. Ich mocą i mocą działania Ducha Świętego staje się obecna wśród nas śmierć Zbawiciela i jej zbawienny skutek - nasze odkupienia. To, co celebrujemy pod osłoną świętych znaków liturgii, dopełni się w paruzji - ostatecznym przyjściu Chrystusa.

PRZED EWANGELIĄ (J 13, 1-15)

            Chrystus umył nogi uczniom Przed Ostatnią Wieczerzą, w której ustanowił sakrament swej ofiary i zbawiającej obecności.. Obmycie nóg symbol pokory i miłości. Do takiej miłości umiejącej służyć zobowiązał nas wszystkich Pan. Ona jest największym przykazaniem i warunkiem owocnego udziału w Eucharystii. Od najdawniejszych czasów chrześcijanie nazywali Eucharystię ucztą miłości. W niej jezus  zostawił nam siebie, bo do końca nas umiłował.

WPROWADZENIE DO MODLITWY EUCHARYSTYCHNEJ (PRZED PREFACJĄ)

            W ten wieczór, w którym Pan nasz ustanowił nowe Przymierze we krwi swojej i zostawił nam siebie pod postacią chleba i wina, przystąpmy z wiarą do sprawowania najświętszego misterium. Dziękujemy Jezusowi za Jego ofiarę i Jego obecność, otwórzmy serca na przyjęcie największego daru, jaki daje nam Bóg - Jego samego.

KOMENTARZ DO MODLITWY PAŃSKIEJ (PO DOKSOLOGII)

            Chrystus, który w swojej śmierci pojednał nas z Bogiem, On sam nazwał Go naszym Ojcem. Dlatego tak, jak nas uczył Pan, będziemy modlić się z ufnością prosząc Boga o chleb powszedni i o Chleb wiecznego życia, błagając o odpuszczenie win.

KOMENTARZ PRZED PRZENIESIENIEM NAJŚWIĘTSZEGO SAKRAMENTU

DO MIEJSCA ADORACJI (LUB PO PRZENIESIENIU)

            Pan nasz przed swoją męką prosił uczniów słowami: „Czuwajcie i módlcie się!” Pragnął, aby byli z Nim tej samej nocy, której już wcześniej zostawił im siebie samego. Zostańmy przy Nim i my, uwielbiając Chrystusa i dziękując Mu przez naszą obecność i modlitwę za dar Jego obecności w naszym życiu, którym jest Eucharystia.

Wielki Piątek

Liturgia Męki Pańskiej

PRZED I CZYTANIEM (Iz 52, 13 - 53, 12)

            Sługa Pański, którego cierpienie za grzechy wielu zapowiada prorok, to Jezus Chrystus, Mesjasz i Odkupiciel. Przez Niego spełnia się wola Boga, a wolą Jego jest zbawienie człowieka.

PRZED II CZYTANIEM (Hbr 4, 14-16; 5, 7-9)

            Chrystus umarł za nas i w ten sposób wyjednał nam wszystkim zbawienie. Raz na zawsze pojednał nas z Ojcem i stał się wiecznym Pośrednikiem między Bogiem a człowiekiem. Wszelkie przebaczenie i wszelka łaska zostały nam darowane mocą Jego męki.

WPROWADZENIE DO MĘKI PAŃSKIEJ (J 18, 1 - 19, 42)

            Wsłuchajmy się uważnie w opis Męki Chrystusa, jaki zostawił nam św. Jan, Jego umiłowany uczeń. On najpełniej ze wszystkich ukazał nam krzyż Chrystusa, jako miejsce wypełnienia woli Bożej, pojednania i łaski.

WPROWADZENIE DO MODLITWY POWSZECHNEJ

            Do Boga, który pragnie zbawienia wszystkich ludzi módlmy się za Kościół i za cały świat. Modlimy się dziś spod stóp krzyża Chrystusa, na którym stał się Pośrednikiem i Arcykapłanem, przez którego przychodzi wszelka łaska. Niech nasze: „Amen” - niech się tak stanie, będzie prawdziwie osobistym potwierdzeniem naszej prośby, którą prezbiter w imieniu naszym i całego Kościoła zanosi przed oblicze Boga.

WPROWADZENIE DO OBRZĘDU ADORACJI KRZYŻA (PRZED WNIESIENIEM KRZYŻA)

            Krzyż był niegdyś znakiem hańbiącej śmierci. Krzyż, na którym zawisł Chrystus, to dla chrześcijan znak łaski i zwycięstwa, symbol odkupienia. Adorując ten krzyż wyrazimy nasze uwielbienie i wdzięczność Temu, który na Nim dokonał naszego zbawienia, zmył wszelki grzech i pojednał ludzi z Bogiem.

KOMENTARZ PRZED MODLITWĄ PAŃSKĄ

            W Komunii, która jest pokarmem nowego, wiecznego życia wyjednanego przez krzyż, łączymy się z Chrystusem, który za nas umarł. Za Nim, naszym Panem, który do końca wypełnił wolę Boga, módlmy się, aby i w naszym życiu spełniło się to, czego nasz Ojciec oczekuje.

KOMENTARZ PRZED PRZENIESIENIEM NAJŚWIĘTSZEJ EUCHARYSTII

DO „GROBU PAŃSKIEGO”

            Jezus umarł za nas i został pogrzebany. Na pamiątkę Jego pogrzebania w grobie będziemy czuwać przy Nim tego wieczora i przez dzień jutrzejszy. Trwając na modlitwie rozważajmy misterium męki i śmierci Chrystusa, która przyniosła wyzwolenie światu i każdemu z ludzi. Jego śmierć - to zwycięstwo nad naszą śmiercią wieczną, a Jego zmartwychwstanie - to przyczyna i gwarancja naszego zmartwychwstania i życia przyszłego w chwale.

 

Wigilia Paschalna

Wprowadzenia do Liturgii światła wypowiada celebrans. Są one umieszczone w Mszale.

PRZED I CZYTANIEM (Rdz 1, 2 - 2, 2)

            Bóg jest początkiem wszystkiego, co istnieje. Własną mocą dał życie wszystkiemu, co żyje. Człowiek z woli Bożej nosi w sobie Jego podobieństwo. To Boże życie, otrzymane wraz z istnieniem, a utracone przez grzech odnowiło w nas Misterium Paschalne Chrystusa. Otrzymujemy je w chrzcie, który czyni nas uczestnikami Jego Paschy. Bóg - Stwórca człowieka, przez odkupienie stwarza go jakby na nowo, do wiecznego życia, do którego przeznaczył go od początku.

PRZED II CZYTANIEM (Rdz 22, 1-18)

            Bóg wystawił Abrahama na ciężką próbę, ale nie odebrał mu jedynego syna. Uratowanie Izaaka i obietnica Boga - to nagroda za wiarę i posłuszeństwo Abrahama. Ale sam Bóg - w swej nieskończonej miłości do ludzi nie zawahał się oddać swego Jedynego Syna na ofiarę za nich. Dzięki posłuszeństwu Chrystusa zostaliśmy uwolnieni z grzechu, w chrzcie włączeni w Jego śmierć i zmartwychwstanie - możemy stać się uczestnikami Jego wiecznej chwały. Stanie się to, jeśli nasz wiara będzie mocna, jak wiara Abrahama. Wiara bowiem to przede wszystkim posłuszeństwo Bogu.

PRZED III CZYTANIEM (Wj 14, 15 - 15, 1)

            Dzięki cudownej pomocy Bożej Izrael został uwolniony z niewoli egipskiej. Jak przez wodę morza Pan uwolnił Izraelitów, tak wodą chrztu wyzwala nas wszystkich z niewoli grzechu i śmierci i wpowadza do swego Kościoła. Dziś właśnie wspominając tamto przejście ludu wybranego i nasze „przejście” chrztu, radośnie świętujemy to odkupienie. Będziemy śpiewać wraz z Izraelem pieśń chwały i wdzięczności ku czci Pana, który „moc okazał”.

PRZED IV CZYTANIEM (Iz 54, 4a. 5-14)

            Jerozolima, oblubienica Boga to w ustach proroka symbol nowego ludu Bożego. Bóg w swej wiernej miłości zawrze z nim nowe, wieczne przymierze, wybawi go, oddali wszelką trwogę i obdarzy szczęściem. Do Kościoła - Oblubienicy Bożej wszyscy należymy poprzez chrzest. W nim to zawiera się nowe przymierze Boga z ludźmi.

PRZED V CZYTANIEM (Iz 35, 1-11)

            Pan chce zawrzeć z ludźmi przymierze, Bóg pozwala się nam znaleźć. Oby tylko człowiek zechciał usłuchać Stwórcy, nawrócić się do Niego i przyjąć zmiłowanie. Zawarliśmy wszyscy przymierze z Bogiem - chciejmy w nim teraz trwać i czerpać ze zdrojów zbawienia, czyli wsłuchiwać się w słowo Boże, które umacnia w nas dobro.

PRZED VI CZYTANIEM (Ba 3, 9-15. 32 - 4, 4)

            Odrodzeni przez chrzest z wody i Ducha Świętego bądźmy posłuszni pouczeniom Boga. On chce, abyśmy chodzili Jego drogą i nigdy jej nie opuszczali Wówczas staniemy się w pełni uczestnikami wiecznego życia. To właśnie posłuszeństwo słowu Bożemu jest warunkiem zbawienia.

PRZED VII CZYTANIEM (Ez 36, 16-17a. 18-28)

            Mimo grzechów swego ludu Bóg zapowiada swoją interwencję. Dla chwały swego imienia i wierności własnej obietnicy zbierze On wiernych i „pokropi ich czystą wodą”. Tym oczyszczeniem, zapowiadanym przez proroka, jest chrzest. To jego mocą Pan obdarza nas swym Duchem i daje łaskę życia zgodnego z przykazaniami. Tym, którzy będą żyli „pragnieniem Boga” pozwoli On oglądać swoje oblicze w wieczności. W ten sposób przez paschalne dzieło Chrystusa wszyscy włączeni w nie przez chrzest i posłuszni nakazom Boga osiągną życie chwały. (Następująca część komentarza może być odczytana po czytaniu, przed śpiewem Gloria, lub jako dalszy ciąg tekstu, zamieszczonego powyżej:) Bóg święty i miłosierny, Bóg w Trójcy jedyny, Bóg przebaczający, uświęcający i zbawiający człowieka. On sam tylko godzien jest przyjąć wszelką chwałę i uwielbienie. Wyrazimy Mu je we wspólnym, hymnie - jednym z najstarszych hymnów chrześcijaństwa. (Celebrans intonuje: Chwała na wysokości.).

PRZED VIII CZYTANIEM - EPISTOŁĄ (Rz 6, 3-11)

            Wielki hymn ku czci Boga w Trójcy, który darzy człowieka wszelkim dobrem, był przejściem ze Starego do Nowego Przymierza. Oto usłyszymy teraz jak zapowiedzi proroków stały się faktem. Misterium Paschy Chrystusa, Misterium Zbawienia staje się udziałem każdego z nas przez chrzest. On rozpoczął w nas Boże życie - w Nim rozpoczęło się nasze zmartwychwstanie. W chrzcie umarliśmy dla grzechu, odtąd żyjemy dla Boga w Chrystusie Jezusie, naszym Panu. Pełni radosnej wdzięczności witajmy zmartwychwstałego Pana - żyjącego i zbawiającego Chrystusa, paschalnym „Alleluja”. Dziękujmy Mu za Jego dzieło odkupienia, za darowane nam życie wieczne. (Następuje epistoła, śpiew „alleluja”, Ewangelia, homilia).

KOMENTARZ PRZED LITANIĄ DO WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH

            W ważnych momentach Kościół zawsze w swej liturgii zwraca się o wstawiennictwo do tych, którzy osiągnęli już zjednoczenie z Chrystusem zmartwychwstałym w niebie. Teraz więc stojąc, czyli w postawie odkupionych dzieci Bożych, będziemy prosić świętych o pomoc, abyśmy na zawsze pozostali wierni temu przymierzu, które w sakramencie chrztu zawarliśmy z Bogiem. Prosimy też za tych, którzy będą ochrzczeni (dziś - w najbliższym czasie) tą wodą, aby i oni w całym swoim życiu potwierdzali tę przynależność do Chrystusa i Kościoła, która stanie się ich udziałem, a kiedyś szczęśliwie weszli do wieczności, do której ich Bóg powołuje.

WPROWADZENIE DO MODLITWY EUCHARYSTYCZNEJ (PRZED PREFACJĄ)

            W tę świętą noc Paschy, gdy w szczególny sposób staje przed nami obecne zwycięstwo Życia nad śmiercią, przystąpmy z radością do złożenia Jego ofiary za zbawienie całego świata. Dziś widzimy niezwykle wyraźnie Chrystusa - naszą Paschę. Niech ta Eucharystia będzie też dla nas w jak największym stopniu Paschą z Chrystusem.

KOMENTARZ PRZED MODLITWĄ PAŃSKĄ

            Pan, który dokonał dzieła odkupienia na nowo uczynił nas dziećmi Bożymi. Dzięki Jego ofierze możemy dziś i zawsze zwracać się do Boga Ojcze! (Celebrans: Nazywamy się dziećmi Bożymi...).

KOMENTARZ PRZED ROZESŁANIEM

            Za chwilę rozejdziemy się do naszych domów. Przyjmiemy błogosławieństwo Boga, które umocni nas byśmy każdym słowem dawali świadectwo naszej przynależności do Chrystusa, który przywrócił nam wieczne życie. Wówczas każdy nas dzień będzie radosnym „Alleluja” - chwaleniem Pana. Chwalmy Go wszystkim i wszędzie.

(Jeśli bezpośrednio po Eucharystii następuje procesja rezurekcyjna:)

            Idźmy z radością i głośmy triumf Pana nad śmiercią. Przez uczestnictwo w tej procesji okazujemy naszą wspólną wolę pójścia za zmartwychwstałym Chrystusem we wszystkich okolicznościach życia, aby móc się stać kiedyś uczestnikami Jego chwały w niebie. Ten, który przeszedł przez śmierć do życia ma bowiem moc i nas wskrzesić do nowego, wiecznego życia.